Neiskaaie

Menno WiersmaFRYSKE COLUMNS

In pear jier ferlyn waard ik op in waarme midsimmerdei roppen by in kealderij. In rier wie oan ‘t fersmiten, it kealtsje wie al dea en der wie net al te folle romte yn ’t bunt. Net echt in fris putsje yn de hjitte fan dy dei. Ik haw altyd lange plastykwanten oan om mysels te beskermjen yn soksoarte sitewaasjes. De boer stie de sturt fan it rier te hâlden en wy wiene noch yn de lisboks doe’t Klaas om ‘e hoeke kaam. Klaas is it âldste soantsje fan de boer en hat syn mûle op it goeie plak sitten. Hy stelde himsels oan my foar mei: “ik kin it hurdste drave fan de hiele klasse”. No, dat fernuvere my neat, want syn heit kin ek wakker hurd rinne. Soks skaait faaks nei. Ik mei graach efkes hûntheie en fuorre Klaas in bytsje. Syn heit gniisde der om. Mar myn oandacht hearde by de ko te wêzen, ek al wie it keal al dea. Ik besleat om mei it hiele spul nei bûten te gean yn ‘e greide njonken de pleats. Dan koene wy it bist dellizze en sels ek skjin sitte. Ik soe it wol net droech hâlde mei alline wanten oan en dêrom luts ik de boppeklean út. Klaas beseach my en begûn ôfwaaid praat oer ‘titsjes’. Dat kaam him op in skrobbearring fan syn heit te stean.

Doe sette it hiele spul nei bûten ta. Wy leine mei in lang tou it rier op har rjochter side del midden yn it lange gers en ik begûn it bunt wat op te rekken mei hannen fol glydmiddel. Dernei die ik toutsjes oan de foarpoaten fan it deade keal mei ferloshoutsjes oan it ein en begûnen de boer en ik stadichoan te lûken. Wy leine langút achter it rier en it swit rûn ús by de holle del. Klaas hie him efkes stil holden mar seach de swierrichheid fan dit gefal. Hy krige ek troch dat it keal net mear libbe en frege wêrom it dea gongen wie. Ik lei mei in fjoerreade holle fan de ynspanning út dat it rier fierstente gau oan ’t kealjen wie. Doe waard er suver lulk: “wêrom lûke jimme der dan oan; bliuw der dochs ôf!” , wie syn konklúzje. Ik koe prate wat ik woe, ik krige it Klaas net foar it ferstân dat it wier net oars koe. Hy draaide him om en sette ôf nei de pleats, dravend, sa ‘t hy altyd wend is.

Mei in protte muoite krigen wy it deade kealtsje der ôf. Wy wiene dweiltrochwiet fan ‘t swit en it rier wie ek út ‘e liken. Wy brochten har in pear amers fol wetter en dat die har goed. Doe sels wat opknappe ûnder de kâlde kraan, súver noflik. Ik joech de boer wat medisinen foar neibehanneling fan de ko en luts noch in bloedmûnster foar de sûnenstsjinst foar bisten. Ik sammele myn attributen en woe ôfsette. Achter op it hiem seach ik Klaas op ‘e skelter. Hy wie de alteraasje al wer fergetten, sa like it. Hy wie drok dwaande syn suske te narjen en dy raasde omraak. Soks wie ik net wend fan Klaas syn heit. Dat is in tige ynnimmend en noflik persoan en sil noch gjin mich kwea dwaan. No wie Klaas syn pake wol ris wat dreech, sa wist ik út ferhalen. En neffens myn eigen skoanheit skine minne eigenskippen faaks in generaasje oer te slaan en sa dochs noch nei te skaaien. En de froulike line lit ik dan no foar it gemak mar hielendal efkes bûten beskôging.

Juny 2007

Neiberjocht: de oersetting yn it Nederlâns kinne jo fine op dizze side ûnder de namme ‘Overerven’.