De vooruitgang

Menno WiersmaCOLUMNS

Onlangs moest ik voor eigener gezondheidscheck even bloedprikken in Leeuwarden. Aangezien ik tegenwoordig de tijd heb en het fraai weer was, besloot ik op de fiets te gaan. Ik moet immers weer conditie opbouwen! Hoe vaak heb ik dat ritje in mijn middelbare schooltijd wel niet gemaakt naar het RSG aan het Zaailand? Voorwaar een déjà vu. Alhoewel? Er is nogal wat veranderd in bijna een halve eeuw tijd. Lang leve de vooruitgang!

Ik rijd via de Legedyk naar het nieuwe fietspad langs de Overijsselsestraatweg en zet koers richting Wytgaard. Ik had destijds een stevige fiets, doch zonder versnellingen. Mijn huidige stalen ros heeft er maar liefst zeven! Ik maak tempo en leg mijn armen sportief op het opzetstuur zodat ik minder windweerstand ondervind. Ik kom langs de nieuwe stal van Klaas & Hinke, tegenwoordig met melkrobots. Even na de dodenbocht krijg ik de phallus van Abe Bonnema al in het vizier. Waar je in Friesland ook bent, als een niet te missen baken verraadt de Achmeatoren waar onze provinciale hoofdstad zich bevindt. Al snel geeft mijn snelheidsmeter ruim 20 km per uur aan. Desondanks word ik nog voor Wytgaard eerst door een forens en even later door een scholier ingehaald alsof ik stil sta! Zwarte bakken onder hun bagagedragers verraden dat ze elektrisch ondersteund worden. Goed dat ze helmen dragen op dit huidige snelfietspad! In Wytgaard stokt deze fietssnelweg echter nog even omdat alles overhoop ligt. Dan verderop langs de afslag Weidum krijg ik het gigantische complex van het Dairy Breeding Center in het vizier, waar CRV pretendeert door middel van precisiegenetica betere koeien een beter leven te geven. Alleen het voorhuis van Auke & Janke staat hier nog als getuigenis van een generatieslange geschiedenis van ‘buorkjen’. Direct daarna duik ik onder het viaduct door van de ‘Haak om Leeuwarden’ waar druk verkeer overheen raast. Ik vervolg mijn weg over de ouwe Brédyk. Alle huisjes daarlangs op de Werpsterhoek zijn verdwenen. Verderop fiets ik over een zinloos lijkende rotonde die anticipeert op de drukte van een toekomstig treinstation. De spoorwegovergang is hier vervangen door een tunnel, doch ik prefereer rechtdoor te fietsen langs de museumboerderij Âld Barrahûs van Folkert & Betty en kies daarna via de Kempenaersreed het hazenpad naar de Swette. Ik kom langs de ligbox van Benny, die een maand geleden plotseling is overleden. Dat geeft stof tot nadenken. Hij was maar nauwelijks ouder dan ik; zijn zoon Hedzer staat er ineens alleen voor om met zijn vrouw Irma de boerderij voort te zetten. Verderop langs de Swette passeer ik een tweetal spinnenkopmolens, die eerder elders stonden. Prachtig herbouwd, of ze nog functioneel zijn betwijfel ik.

Via de Boksumerdyk steek ik de Swette over en kom langs nog zo’n groot agrarisch complex: Dairy Campus. Ook daar heb ik een veterinair verleden, tegenwoordig begeleidt de universiteitskliniek het vee daar. Of zij het beter kunnen? Ik vervolg over het industrieterrein mijn weg langs enorme windturbines en duik via het ‘Akwadukt’ van Mata Hari de stad binnen. Aangezien ik in het futuristische debacle van Jouke Brander moet zijn, rijd ik over de niet minder fantasievolle Slauerhoffbrug. Wat mij vervolgens ernstig verbaast: er is geen fietsafslag  naar de glazen piramide! Dus fiets ik provocatief over de autoweg naar de ingang van het ‘Crystalic Business Park’. Gelukkig is er dan wel weer een fietsenstalling. Een duidelijke bewegwijzering echter niet, zodat ik al gauw in het priklab van ‘Life Lines’ verwezen word naar dat van de huisartsen…

Het bloedprikken is snel coronaproof gepiept en dus rijd ik nu het hele Swettepad terug de zon tegemoet. Even lijk ik opnieuw met een anachronisme geconfronteerd te worden als ik bij de boerderij in ruste van Jan & Carina een schuit met Ale de palingvisser tegen kom. Maar nee, het is ‘m echt! Goed dat er een vismigratierivier in de Afsluitdijk wordt aangelegd. Dat tobben met al die glasaaltjes uitzetten is niet bijster natuurlijk…

Ale de Jager, de palingvisser

Het gemaal hier wordt overigens grondig gerenoveerd, net als alle andere in de omgeving. Na het WeidumerHout tref ik even voorbij het Mantgumer Húske ‘heel toevallig’ vrouwlief die daar met onze Afke aan de wandel is. Een blije begroeting volgt en gezamenlijk keren we huiswaarts. Onder het genot van een kopje koffie verwerk ik alle signalen van hedenmorgen. Mijn conclusie is dat niet alle veranderingen daadwerkelijk ‘vooruitgang’ bewerkstelligen.

Trio bij de Swette

November 2020