De weidedrol

Als je met jouw hond het wandelpad langs It âld Swin bij Reduzum betreedt, word je in niet mis te verstane bewoording op een bordje duidelijk gemaakt wat er van je verwacht wordt: ‘Hûn fêst en stront opromje’. Het pad loopt door de weilanden en boeren hebben klaarblijkelijk een hekel aan loslopende, poepende honden. Waarom eigenlijk?

Neospora Caninum is de belangrijkste veroorzaker van abortus, verwerpen ofwel vroeggeboorte bij runderen. Als een koe besmet raakt door deze parasiet, wordt ze niet ziek. Wel kan ze vroegtijdig haar kalf verliezen. Koeien kunnen elkaar niet infecteren, maar als een besmette koe niet verwerpt kan ze tijdens de dracht wel haar eigen dochter de parasiet doorgeven. Deze heeft dientengevolge als vaars opnieuw een grotere kans op vroeggeboorte. We noemen dit verticale overdracht.

Welke rol speelt een hond hier dan in? Als een hond in contact komt met een verworpen vrucht, een nageboorte of vruchtwater daarvan, maakt deze de infectie door. Ook meestal zonder zelf ziek te worden. Wel kan hij of zij een aantal weken daarna eitjes in de ontlasting uitscheiden, welke opnieuw door runderen kunnen worden opgenomen. Deze koeien kunnen op hun beurt vervolgens gaan aborteren. En dáár zit nu juist het risico. Deze horizontale overdracht kan dan leiden tot een zogenaamde abortusstorm. Want als meerdere koeien tegelijkertijd via het gras of het voer, waar de boosdoener in gepoept heeft, worden besmet, kan dat achtereenvolgens aanleiding geven tot een groot aantal vroeggeboortes. Het is duidelijk dat dit een enorme schadepost voor de boer is.

Verworpen kalfje

Het is evident dat boerenhonden hierin de grootste risicofactor zijn. Want natuurlijk is de kans klein dat de burgerhond nageboortes of verworpen vruchtjes verorbert. Infectie is echter zeer goed mogelijk als die burgerhond rauw vlees gevoerd krijgt. Dit vlees is namelijk meestal niet voorbewerkt of gekookt. Daarin kan zich dus wel degelijk een neospora-besmetting voordoen.

Kun je dieren testen op neospora? Jazeker. Bij koeien kun je de infectie in het bloed of in de melk aantonen. Een afdoende behandeling is er echter niet en uiteindelijk eindigt het dier bij de slager. Honden testen is evenwel weinig zinvol en behandelen zelfs zinloos. Als een hond afweerstoffen heeft, geeft dat aan dat deze de infectie heeft doorgemaakt. De periode dat een hond eitjes uitscheidt duurt meestal maar een paar weken. Zo’n periode kan zich echter wel herhalen. Anderzijds kan bij afwezigheid van afweerstoffen een ei-uitscheiding niet worden uitgesloten.

Afgezien van bovenstaand risico, getuigt het natuurlijk ook gewoon niet van goede hygiëne als een koe gras of kuil zou moeten vreten waarin hondendrollen zitten. Dus om elke verdenking te vermijden en de veehouder te vriend te houden is het verstandig de volgende slogan in acht te nemen: Doe de boer een lol en ruim op die weidedrol!