‘Dier in het gezin’

Menno WiersmaCOLUMNS

Maar liefst 85% van de Nederlanders met een huisdier zien dat dier als een gezinslid. Het maakt niet uit of dat nou een hond, een poes of een cavia is. Het thema van de Week van het Huisdier 2012 is dan ook ‘Dier in het gezin’. 

Deze Week sluit weer perfect aan op de voorjaarscampagne van het Landelijk Informatie Centrum Gezelschapsdieren die begin april van start ging met allerlei nieuwe feiten en fabels die je uitdagen om je kennis te testen.

Binnen dit jaarthema passeren allerlei onderwerpen de revue. Welke rol spelen huisdieren bijvoorbeeld in ons leven? In meer dan de helft van de Nederlandse huishoudens worden in totaal meer dan 30 miljoen (!) huisdieren (waarvan bijna 2 miljoen honden, ruim 3 miljoen katten, 1.7 miljoen konijnen en knaagdieren, 7 miljoen vogels en duiven en de rest vissen) gehouden. En of dat huishouden nu bestaat uit ouders met kinderen, een pas getrouwd stel, pensionado’s of dat het om een eenpersoons huishouden gaat: huisdieren worden steeds meer gezien als onderdeel van het gezin.

Voor jong én oud blijken huisdieren van grote waarde te zijn. We kennen waarschijnlijk allemaal wel voorbeelden; is het niet bij onszelf, dan wel uit onze omgeving. Hoe dat komt? Dat is misschien goed te schetsen door  wat een huisdier betekent voor de ontwikkeling van kinderen. Het verzorgen van een huisdier kan kinderen, mits ze hierbij goed begeleid worden, nuttige vaardigheden bijbrengen zoals het nemen van verantwoordelijkheid, opgeruimd zijn, punctualiteit en zelfdiscipline, bijvoorbeeld omdat het dier vaak op dezelfde tijd eten moet krijgen of moet worden uitgelaten. Deze vaardigheden kunnen zowel thuis als op school goed van pas komen. Diverse studies bevestigen dat kinderen met een huisdier meer zelfvertrouwen hebben en weerbaarder zijn. Kinderen ervaren hun dier vaak als iemand die ze vertrouwen, een onvoorwaardelijke vriend. Het kind kan er woede, angst, blijdschap en geheimen mee delen omdat een dier niets doorvertelt en niet oordeelt. Het dier is zowel een verantwoordelijkheid als een vriend.

Dieren blijken allerlei functies te vervullen in het leven van mensen, ook al is de eigenaar zich daar niet altijd van bewust. Er wordt  geopperd dat dieren de sociale interactie tussen mensen kunnen versterken. Zo bevordert een dier het leggen van contacten omdat het een gemakkelijk gespreksonderwerp biedt. Het hebben van een huisdier, en dan vooral van een hond, blijkt te werken als ‘sociaal smeermiddel’. Mensen komen sneller in contact met andere mensen tijdens het uitlaten van de hond, een hondencursus of het beoefenen van hondensport. Uit onderzoeken blijkt dat mensen die met een leuke hond wandelen, gemakkelijker contact leggen met onbekenden en ook sneller hulp aangeboden krijgen. Diezelfde onderzoeken wijzen uit dat mannen die met een hond wandelen die er leuk en vriendelijk uitziet meer kans hebben om het telefoonnummer van een onbekende vrouw te krijgen dan mannen zonder hond! En mensen met een vriendelijke hond op straat krijgen eerder hulp en zelfs geld van onbekenden dan mensen zonder hond. Uit een ander onderzoek blijkt dat een vrouw die met een rottweiler wandelde minder aandacht kreeg van onbekenden dan een vrouw die met een labrador wandelde. Het type hond maakt dus wel degelijk uit in hoe mensen je benaderen!

Het wel of niet opgroeien met een huisdier heeft invloed op het als volwassene wel of niet aanschaffen van een huisdier. Mensen die zijn opgegroeid met een huisdier, nemen later vaak ook een huisdier als zij daar de gelegenheid voor hebben. En dit is vaak ook een huisdier van hetzelfde soort. Bij mensen die zonder huisdier opgroeien is de kans dat zij later een huisdier nemen aanzienlijk kleiner.

Behalve dat mensen zelf een huisdier kunnen aanschaffen om diverse redenen, kunnen huisdieren ook gericht ingezet worden als ‘hulpmiddel’. Denk aan dieren die speciaal zijn opgeleid om mensen te helpen in het dagelijks leven, zoals verschillende soorten hulphonden en blindengeleidehonden. Deze dieren zijn zo goed als onmisbaar voor hun eigenaar geworden en worden daardoor als vanzelfsprekend gezinslid aanvaard.

Natuurlijk is het niet uitsluitend een positief verhaal. Er gaat ook heel veel mis met onze huisdieren. Mensen maken de verkeerde keus of realiseren zich niet vooraf wat de consequenties zijn van het hebben en houden van dieren. Daar is juist de site van het eerder genoemde Landelijk Informatie Centrum voor Gezelschapsdieren voor in het leven geroepen. Door middel van zeer volledige, objectieve en deskundige informatie is deze site bij uitstek geschikt als vraagbaak voor iedereen die huisdieren heeft of van plan is deze aan te schaffen. Het is niet voor niets dat ik juist van deze site heel veel heb ‘geleend’ voor dit artikel.

De eerder genoemde voorjaarscampagne met nieuwe ‘Feiten of Fabels’ maakt korte metten met bepaalde misvattingen. Bijvoorbeeld dat baby’s die in aanraking met huisdieren komen eerder allergieën oplopen is grote nonsens. Het lijkt er zelfs op dat blootstelling van jongs af aan zelfs in sommige gevallen juist een lágere kans geeft op het ontstaan van allergieën, astma en eczeem! Zo is het ook onzin om een poepluier aan de hond te geven, opdat het dier een baby eerder zou accepteren. Het is veel belangrijker om een dier al tijdens de zwangerschap rustig voor te bereiden op de gezinsuitbreiding. Hoe dat het beste kan? Dat en nog véél meer leest u op de site van het LICG.

De beslissing om wel of geen huisdier te nemen en de keuze voor een bepaalde diersoort zijn voor iedereen en voor iedere situatie anders. Elke potentiële huisdiereigenaar moet een afweging maken welke gevolgen voor hem het zwaarste wegen. Hij moet zich verdiepen in het dier van zijn keuze om goed te kunnen inschatten wat voor effect een huisdier op zijn leven zal gaan hebben. Wie de tijd neemt om die keuze weloverwogen te maken, legt de basis voor een succesvolle combinatie. Zo kan een huisdier een waardevolle aanvulling op het dagelijks leven zijn en blijven eigenaar en huisdier gelukkig met elkaar. Want dat is toch uiteindelijk de bedoeling?

Tot slot: Als het om aanschaffen van huisdieren gaat, is vaders wil dan wet? Nou, vergeet het maar! Hoe is het bij u thuis? Onderzoekers vogelden namelijk uit dat in verreweg de meeste gevallen moeders bepalen of er een hond of een kat in huis komt. Bij alle andere diersoorten geven juist de kinderen de doorslag. En vaders? In slechts 16% van de gezinnen bepaalt pa. Zijn rol is dus meestal die van papagaai…

Tijdens de Week van het Huisdier, van 12 t/m 20 mei, delen wij als dierenartsenpraktijk puzzelposters uit. Deze staan vol met leuke weetjes, uitdagende puzzels en prikkelende feiten en fabels over huisdieren. Dus: kom maar langs als je durft!

Meer weten over het Landelijk Informatiecentrum voor Gezelschapsdieren? Klik op de volgende link: LICG

Mei 2012