Dyslexie

Jaren geleden hing er een in het oog springende poster in de spreekkamer in de oude praktijk in Reduzum. Deze plaat had als doel een prima oogzalf te promoten voor diergeneeskundig gebruik en leek sprekend op de letterkaart met steeds kleiner ogende lettergroottes die opticiens plachten te gebruiken bij het testen van iemands gezichtsvermogen. ‘Wat heb je daar nou toch aan? Beesten kunnen immers niet lezen?’, was steevast het commentaar van onze clientèle.  Dieren konden het wellicht zien; doch uitlezen, begrijpen met als gevolg dat wij er daarna conclusies aan zouden kunnen verbinden was natuurlijk grote onzin. Een vermakelijk grapje van de farmaceut. Voor de mensheid is kunnen lezen een groot goed. Het heeft ons bijzonder veel gebracht. Het gaat de een wat beter af dan de ander, zo weet ik uit ervaring binnen ons eigen gezin. En wanneer je moeite hebt met taal, is dat een grote barrière in jouw ontwikkeling. De theorie is dat dyslexie zou kunnen worden veroorzaakt door verschil in ontwikkelingssnelheid van linker en rechter hersenhelft en bovendien door het niet optimaal verlopen van informatieverwerking. Ook al kunnen dieren niet lezen, ik zou me kunnen voorstellen dat een dergelijk fenomeen best bij dieren voor kan komen. Uiteraard is dat weinig wetenschappelijk en vooral speculatief. Neemt niet weg dat ik mezelf soms betrap op iets heel anders te lezen dan wat er in werkelijkheid staat. En dat heeft niets met dyslexie te maken. Maar je wordt erdoor soms zodanig op het verkeerde been gezet dat je zeer merkwaardige en onnavolgbare gedachtesprongen gaat maken. Zo las ik een artikel over ‘baden in terminale waterbron’. Over wat? Als je leest wat ik toen dacht te lezen, begrijp je waarschijnlijk de nare visioenen die ik op dat moment kreeg over een abrupt levenseinde tijdens een soort van giftige onderdompeling. Ik had de kop niet goed gelezen! Het stuk ging over thermaal bronwater…

Mijn vingers zijn soms wél dyslectisch. Ik heb nooit een typecursus gehad en moet me behelpen met het tweevingersysteem.  Het gebeurt geregeld dat er iets anders op het beeldscherm dan wel in de patiëntkaart verschijnt dan de bedoeling was. En niet zelden worden daarbij letters omgewisseld… Onze cliënten kunnen er helaas ook wat van. Meer dan mij lief is worden voorgeschreven therapieën niet juist uitgevoerd omdat de instructies domweg niet goed zijn gelezen. Medicijnen worden over- dan wel onder gedoseerd toegediend en missen daardoor soms het beoogde doel, of erger nog, werken contraproductief. Daarentegen is het juist komisch hoe termen en medicijnen soms heerlijk worden verhaspeld. Met het bestellen aan de balie van een ‘wormenkuurtje’ wordt natuurlijk een ontwormingsmiddel bedoeld om de inwendige parasieten om zeep te helpen. Veehouders kunnen er wat betreft ook wat van. Met een doosje ‘geboortecapsules’ of een emmertje ‘elektronenmix’ worden bijvoorbeeld respectievelijk nageboortepillen en elektrolytenpoeder aangeduid. Medicijnen krijgen soms de gekste benamingen. Maar de fraaiste in dat chapiter is wel van een boerin op leeftijd. Ze belde voor een flesje ‘peniseniele’. En ze had er werkelijk geen idee van wat ze zojuist had gezegd als je dat met een beetje fantasie letterlijk vanuit het latijn vertaalt…

Juli 2019