Hondsdol

Was de ‘aangereden’ wolf, die afgelopen zomer in de polder werd gevonden, nog een onwaarschijnlijk komkommernieuwsitem; de twee uit Bulgarije afkomstige puppy’s met hondsdolheid waren dat eind oktober allerminst. Ik heb in eerdere afleveringen al eens gewaarschuwd voor de risico’s van het importeren van honden of katten uit het buitenland. Deze zieke pups geven maar eens te meer aan dat die gevaren absoluut niet mogen worden onderschat. Ze waren nog maar vier maand oud en op twee verschillende adressen in de randstad ondergebracht. Ze waren met een auto naar Nederland vervoerd en één van de twee vertoonde plotseling afwijkend, agressief gedrag. Gelukkig was er een attente collega die meteen aan hondsdolheid dacht. Nadat het diertje was geëuthanaseerd werd de verdenking in het laboratorium bevestigd. Daarna werd de andere pup opgespoord en ook die bleek hondsdol. Deze diagnose heeft enorm veel consequenties voor alle mensen en dieren die in tussentijd al met de beide pups in aanraking waren gekomen. De ruim 40 personen die contact hadden gehad werden meteen ingeënt en onder toezicht gesteld. Contactdieren die niet gevaccineerd waren werden in principe afgemaakt of worden een half jaar in quarantaine geplaatst en alsnog geënt. Gevaccineerde contactdieren werden ook nogmaals geënt. Het laat zich raden dat er zich tal van drama’s hebben afgespeeld.

Het is bekend dat er in Nederland vele ‘puppycentrales’ zijn die hun ‘voorraad’ uit het buitenland halen. Vaak is dat Oost-Europa. De twee Bulgaarse pups waren netjes gechipt, geënt en van een paspoort voorzien. Waarschijnlijk hebben ze de besmetting vlak voor de enting al opgelopen, voordat die immuniteit kon opwekken. De voorlaatste keer dat hondsdolheid in Nederland werd vastgesteld was vorig jaar bij een pup uit Marokko. Een vergelijkbaar geval dus. Als je een pup koopt is het raadzaam naar de herkomst te vragen. Als er geen aanwijsbare moederteef is en/of er een (on)duidelijk buitenlands paspoortje bij geleverd wordt, moeten er meteen bellen gaan rinkelen!

Hondsdolheid of rabiës is een virale infectie die via speeksel van een besmet dier wordt overgebracht. Dat hoeft niet per se door bijten; het kan ook door likken. De ziekte tast het centrale zenuwstelsel aan. De symptomen zullen eerder merkbaar zijn als de bijtwond zich dichter bij de hersenen bevindt. Geïnfecteerde dieren zijn al besmettelijk voordat de eerste verschijnselen zichtbaar worden. De incubatietijd varieert van 2 weken tot wel meer dan een jaar. Hondsdolle dieren vertonen gedragsverandering, worden vooral agressief en zonderen zich af. Meestal raken ze in een later stadium verlamd. Doordat de keelspieren verlamd kunnen raken kan het meest typische beeld van de schuimbekkende hond ontstaan. Het is zeer besmettelijk voor de mens en als je de ziekte eenmaal opgelopen hebt is er geen remedie. Wat dat betreft: een gewaarschuwd mens… En dat geldt niet alleen voor geïmporteerde dieren, het is ook oppassen geblazen op vakantie. In gebieden waar hondsdolheid voorkomt is het nimmer raadzaam dieren aan te halen of te aaien, ook al is de verleiding nog zo groot.

Moeten we nu meteen alle honden en katten in Nederland gaan enten tegen hondsdolheid? Dat is nu ook weer niet het geval. Wanneer de dieren echter mee naar het buitenland gaan is het niet alleen raadzaam, het is dan zelfs verplicht. Ik merk nog geregeld dat huisdieren stiekem of door onwetendheid mee de grens over gaan. Dat kan echt niet. Komt hondsdolheid, afgezien van bovenstaande incidenten dan, niet in Nederland voor? Jazeker, er zijn een paar vleermuissoorten (de laatvlieger en de meervleermuis) die een minder ziekteverwekkende variant van het hondsdolheidvirus bij zich kunnen dragen. Tot op heden hebben zich daardoor nog geen uitbraken voorgedaan. Wel is nog steeds het devies van kracht om vleermuizen niet met de blote hand aan te raken en indien een hond of kat ermee aan komt sjouwen deze juist voor de zekerheid zo gauw mogelijk in te enten tegen hondsdolheid.

De laatvlieger

Tot slot even ter nuance: niet elke dolle hond is hondsdol natuurlijk.

November 2013

Naschrift december 2013:

Er is uiteindelijk geen rabiës bij de 2 geïmporteerde pups uit Bulgarije bevestigd na nader onderzoek. De diagnose was door het CVI gesteld aan de hand van de internationaal voorgeschreven snelle test, immunofluorescentieonderzoek (IFT), op de hersenen. Bij vervolgonderzoek middels o.a. moleculaire technieken en virusisolatie kon de diagnose niet bevestigd worden, waarna de monsters ook zijn onderzocht door het Europese Referentie Laboratorium te Frankrijk. Op basis van dit vervolgonderzoek is geconcludeerd dat de hondjes niet geïnfecteerd waren met het rabiësvirus.

Conform de richtlijnen zijn op basis van de positieve IFT door de NVWA en de betrokken GGD’en de geëigende maatregelen ingezet. Zo hebben de mensen die risicovol contact hebben gehad met de pups post-expositie profylaxe (PEP) gekregen om de onbehandelbare dodelijke ziekte te voorkomen. De eigenaren van de pups zijn geïnformeerd over de nieuwe feiten en de GGD’en hebben de personen die PEP hebben gekregen middels een brief geïnformeerd. De hond die in quarantaine was geplaatst mocht uit de quarantaine.

Uiteraard wordt uitgezocht of de oorzaak van de eerste vals-positieve test kan worden achterhaald. (Bron: www.vetinfact.com)

Aangezien er sprake is van een groot aantal dieren dat door stichtingen naar Nederland wordt gehaald vanuit landen waar nog sprake is van hondsdolheid houdt de staatssecretaris van Landbouw mevrouw Dijksma vast aan de door haar aangekondigde maatregelen.