Nog immer die akelige vogelgriep

Menno WiersmaCOLUMNS

Vanaf eind februari zijn er in een straal van 10 km rondom Scharnegoutum borden langs de wegen in onze regio te vinden die aangeven dat er een vervoersverbod is van vogels en hun (afval-)producten vanaf plekken waar ze worden gehouden. Ook mag er in die gebieden niet gejaagd worden. Dit naar aanleiding van een uitbraak van vogelgriep op een kleinschalige houderij. Wat zijn de risico’s en waar moeten we op letten?

Vogelgriep, ook wel (klassieke) vogelpest of aviaire influenza genoemd, wordt veroorzaakt door verschillende griepvirussen die verwant zijn aan het menselijke griepvirus. Het is een zeer besmettelijke ziekte waar het merendeel van alle vogelsoorten gevoelig voor is. Vogelgriep is vooral erg besmettelijk voor kippen, kalkoenen en eenden. Het kan bij deze dieren een snel verlopende ziekte zijn met ernstige verschijnselen en veel sterfte. De ernst van de symptomen en het verloop van de ziekte hangen af van de virusstam, de leeftijd van de getroffen dieren en van de omstandigheden. De ziekte verspreidt zich via de lucht en via vogelmest. Sommige watervogels kunnen dit soort virussen bij zich dragen zonder er zelf ziek van te worden. Vooral in de vogeltrek vormen zij een risico.

Wereldwijd zijn er jaarlijks op verschillende plaatsen uitbraken. Nederland werd in 2003 voor het eerst door nieuwe varianten getroffen; vanaf 2016 zijn er elk jaar op diverse plekken in ons land  besmettingen vastgesteld. Vanaf oktober vorig jaar ook weer en geldt er een algehele ophok- en afschermplicht voor hoenders en eenden. Gevogelte moet onder een dak en achter een gaasafscheiding worden gehouden om contact met wilde vogels te vermijden.

Naast het enorme risico van besmetting van grote pluimveehouderijen is er tevens het gevaar dat andere dieren of mensen er ziek van kunnen worden. De afgelopen maanden is in toenemende mate het virus ook bij predatoren als vossen en bunzingen aangetoond. Hoewel die dieren nog geen rol in de verspreiding spelen, wordt dat wel als een zorgelijke ontwikkeling gezien. We weten immers hoe het met corona is gegaan…

Wat te doen als je een vermoedelijk geval denkt aan te treffen? Raak de dieren NIET aan! Als het slechts om enkele vogels gaat kun je dat online melden bij het Dutch Wildlife Health Centre. Gaat het om grotere groepen dode vogels, dan contact opnemen met het Landelijk Meldpunt van de NVWA. Wanneer jouw eigen pluimvee ziek is, neem dan contact op met de eigen dierenarts. Afhankelijk van zijn bevindingen worden vervolgstappen ondernomen.

Bij hond en kat is vogelgriep in Nederland nog niet aangetoond. Maar het is verstandig om huisdieren bij dode (wilde) vogels weg te houden. Mocht jouw viervoeter ziek worden na contact met verdacht gevogelte, meld dat bij een bezoek aan de dierenarts. En neem te allen tijde zelf altijd de hygiëne in acht. Voorkomen blijft immers beter dan genezen!

Maart 2022