Vuurwerkangst

Menno WiersmaCOLUMNS

Het einde van het jaar nadert alweer met rasse schreden. Omdat de jaarwisseling meestal met veel geknal gepaard gaat, breekt er voor veel huisdieren een angstaanjagende periode aan.Terwijl het voor ons juist zulke gezellige, knusse en feestelijke dagen zijn, verdwijnt de hond onder het bed of kruipt de kat in de bureaula. De dieren zitten ineengedoken, gedragen zich onderdanig, durven niet meer naar buiten of worden plots onzindelijk. Nog erger wordt het als ze radeloos, paniekerig en niet meer aanspreekbaar zijn..

De belangrijkste reden waarom honden zo angstig zijn is dat ze van hun bazen hebben begrepen dat vuurwerk eng is. Ze worden getroost, ze krijgen een beloning of er wordt steeds op ze gelet als ze schrikken. Zo leren ze dat het heel terecht is dat ze bang zijn, want ze worden voor hun angst met aandacht beloond. Soms wordt hun gedrag van kwaad tot erger en worden ze ook bang voor onweer, luchtballonnen, helikopters, het piepje van de magnetron en noem maar op.

Als er dus iets moet veranderen, is het wel het gedrag van de eigenaar als de hond schrikt. Het beste is het om helemaal niet op de hond te letten en gewoon door te gaan met waar u mee bezig was. Dit valt niet mee en lost het probleem niet op korte termijn op, maar het is wel verstandig om er mee te beginnen en om alle huisgenoten hierin te betrekken.

Bang of niet?

Let op dat honden goede acteurs kunnen zijn. Ze hebben ontdekt dat als ze angstig gedrag vertonen, ze aandacht of troost krijgen. Wanneer is uw hond echt bang? Als hij de oren laat hangen, de staart laag houdt en de mondhoeken naar beneden trekt. En al helemaal als hij niet met een versnapering is te paaien!

Training

U kunt uw hond ook een doe-het-zelf-vuurwerk training geven. Gebruik daarvoor verschillende geluiden. Opgeblazen ballonnen, speelgoedautootjes met sirenes, klappertjes pistool, trektouwtjes etc. Houdt een dusdanige afstand dat de hond het geluid goed verdraagt zodat hij niet in paniek raakt. Doe ondertussen favoriete spelletjes met uw hond en combineer het leuke met datgene waar hij van slag van raakt. Zo kunt u een koppeling leggen tussen de geluiden en het leuke spel. Ga niet te snel en begin met een grote afstand tussen de geluiden en uw hond. Het is nog beter om een CD met vuurwerkgeluiden en instructies te bestellen via het gedragsinstituut Tinley.

Het beste is dus te trachten de angst van honden om te buigen in een prettige associatie. Dat kan door hem bijvoorbeeld iets lekkers te geven als er buiten een knal klinkt. Op die manier kun je hem leren een heel maaltje bijeen te sprokkelen: ‘Hé baas, hoorde ik het goed? Kreeg ik niet een brokje?’ En dat hoeft niet uitsluitend met eten, het belonen kan natuurlijk ook met een spelletje dat ie leuk vindt.

Medicatie rond oudejaarsavond is ook een mogelijkheid voor hond en kat, maar uiteindelijk is uw huisdier het gelukkigst als het u lukt hem zijn angst af te leren. Angst wegtrainen is niet eenvoudig en het kost tijd. Daarom is het belangrijk om op tijd te beginnen en de training zorgvuldig op te bouwen!

Nog meer tips:

• Zet de radio vaak aan en sluit ’s avonds de gordijnen.

• Leid de hond tijdens het uitlaten af met een speeltje of een brokje vóórdat hij angstig gedrag kan gaan vertonen; zo leert hij om op u te letten en niet op zijn omgeving. Reacties op knallen negeren, het uitblijven daarvan belonen met aandacht of een brokje.

• Denk eens aan een prop watten in de oren, vetgemaakt met wat olijfolie.

• Verbied kinderen om rotjes naar dieren te gooien.

• Laat een angstige hond aan de riem uit zodat u controle houdt.

• Nooit straffen als een dier angstig gedrag vertoont; dat werkt averechts.

Medische mogelijkheden:

Het is niet zo simpel om met medicijnen de hond rustig te krijgen in de maand december. Ze werken niet lang genoeg, niet sterk genoeg of hebben bijwerkingen. Het doel van de medicatie is dat de angst wat gedempt wordt en de hond meer ontspannen is waardoor de vuurwerktraining succesvoller zal zijn. Alleen de tabletten geven is onvoldoende; u moet dit combineren met een intensieve training. Het spreekt voor zich dat u hiermee tijdig moet gaan beginnen. U kunt in januari plotseling stoppen, maar het is beter voor uw hond om de medicatie langzaam af te bouwen.

Ook zijn er kalmerende elektrische verdampers voor hond en kat om in huis een geruststellende sfeer te scheppen. Dit ‘luchtje’ heeft een stabiliserend effect heeft op de gemoedstoestand van het huisdier. De verdamper werkt ongeveer een maand en dient ruim een of twee weken voor de jaarwisseling reeds in gebruik genomen te worden. Wij ruiken deze ‘geurhormonen’ niet en reageren er ook niet op. Het is een natuurlijk middel zonder bijwerkingen. Het enige nadeel is dat deze niet gebruikt kunnen worden als er CARA-patiënten in huis zijn.

Sinds kort is er zelfs een voer voor honden en katten op de markt met een rustgevend effect (Calm Dieet). Het voer bevat natuurlijke stoffen die direct of indirect een positieve invloed hebben op de gemoedstoestand van het dier. Dit moet ruim voor de jaarwisseling worden opgestart om het gewenste effect te sorteren. Het heeft geen bijwerkingen.

Oud en Nieuw pillen: dit zijn tranquillizers die op oudejaarsavond worden gegeven om de ergste vuurwerkangst op te vangen. De meeste dieren reageren hier goed op. Deze pillen worden op gewicht en soms op ras individueel gedoseerd om het zo veilig mogelijk te houden.

Het grote nadeel is dat het effect niet helemaal voorspelbaar is. Het treedt soms te laat op of het houdt de volgende dag nog lang aan. Wanneer u toch voor deze ‘knalpillen’ kiest: Let erop dat u de juiste dosering geeft ruim vóór de jaarwisseling. Het liefst al om acht of negen uur ’s avonds. De dieren gaan beter slapen als het nog rustig is en indien het onvoldoende effect sorteert, kan er nog tijdig ‘nagedoseerd’ worden. Let erop dat de dieren niet te koud liggen, want door de bloeddrukdaling koelen ze sneller af! In principe werken de medicijnen ongeveer 8-12 uur. Er is echter wel een grote variatie in werkingsduur. Er bestaat geen tegengif, zodat er weinig te doen is als het middel langer werkt dan verwacht. Het middel dient nooit aan hartpatiënten te worden verstrekt!

Het allerbeste idee:

Begin op tijd met de vuurwerktraining en niet op 31 december! Liefst al een maand van te voren. Overleg tijdig met uw dierenarts wat daarnaast de meest geschikte medicatie voor uw dier is.

Met Oud en Nieuw:

• Geef katten de gelegenheid om zich te verstoppen op een veilig plekje, houd ramen, deuren en kattenluikjes dicht en sluit de gordijnen.

• Laat de hond ruim voor 22.00 uur uit, geef de vuurwerktabletten in precies volgens voorschrift.

• Doe eventueel watten in de oren.

• Laat de hond beslist niet alleen in huis en zeker niet als hij pillen heeft gehad. Hij kan zich in paniek en half versuft ernstig bezeren!

• Let op dat angstige honden elkaar aan kunnen steken! Ze imiteren elkaars gedrag, zowel goed als slecht gedrag.

• Doe de volgende dag rustig aan tot de pillen helemaal uitgewerkt zijn.

• Een oproep om vuurwerk uitsluitend voor middernacht te reserveren is zinloos. Echter, wanneer het de spuigaten uitloopt met geknal op andere tijdstippen, is er maar één remedie: de boosdoeners er consequent op aanspreken!

Nog meer tips kunt u vinden op de site van het LICG.

Rustiger kunnen we de jaarwisseling niet maken, een beetje gezonder hopelijk wel. Laat deze gedachte de leidraad zijn voor een voorspoedig nieuwjaar voor mens én dier!