Wergeaster melkveehouder Romke van der Wal beste van Friesland

Menno WiersmaCOLUMNS

Nooit eerder stond in de oostelijke helft van de ‘Wergeaster Mar’ zoveel maïs als deze zomer. ‘It liket hjir wol in Brabânske boer op ’e Fryske klaai.’ Het dient naast gras en kuil als basis voor het rantsoen van de koeien op de nieuwe ‘Mulweipleats’ van Romke van der Wal. En niet voor niets. Want over het afgelopen boekjaar blijkt deze veestapel de hoogste melkproductie van Friesland te hebben behaald. Gemiddeld produceerden de 140 runderen maar liefst ruim 11.200 kilo melk!

Nog nooit boerde de 59 jarige Romke in de afgelopen 38 jaar zo best. Behalve bovengenoemde enorme melkplas per koe speelt vooral het hoge gemiddelde eiwitgehalte (3,63%) het succes in de kaart. Naast de maïs speelt uiteraard de prima huisvesting in de moderne stal een grote rol. De nieuwe stal werd twee jaar geleden ingewijd en voldoet uitstekend. Een van de speerpunten destijds was dierwelzijn en dat mondde uit in een grote, lichte stal met een goede ventilatie. Voor de koeien zijn er ruime boxen met comfortabele koematrassen. Romke runt het bedrijf samen met twee vaste medewerkers, August Ferwerda en Edgar van IJs. Zij krijgen de meeste spenen door hun handen omdat naast het werk op de boerderij bestuursfuncties Romke´s agenda bepalen.

Ook landelijk is het bedrijf de top 25 binnengeschoven. De beste melker van Nederland is een Groninger met slechts twaalf koeien (gemiddeld bijna 12.000 kilo melk). De crux van dit verhaal schuilt in de koppelgrootte. Dat de Wergeaster veestapel binnen de landelijke top de grootste is, maakt de prestatie alleen maar indrukwekkender. Bovendien grazen de koeien zomerdag ´s middags gewoon in de wei. Het idee dat topproductie en weidegang niet samengaan wordt daarmee gelogenstraft!

Fokkerij, prima voeding en koecomfort bepalen in hoge mate het succes. De koeien lopen dan letterlijk wel op hun tenen, ook figuurlijk is dat zo. Je moet ze welhaast als topsporters beschouwen die balanceren met hun gezondheid. Dat is soms een wankel evenwicht dat zomaar verstoord kan worden. Ook dat is op de ‘Mulweipleats’ afgelopen zomer wel voorgekomen. Dieren lijden daaronder maar ook een andere doelstelling van de boer kwam daardoor in het gedrang, namelijk het werkplezier. Het is dan ook zeker niet de bedoeling om nóg meer melk per koe te gaan produceren. Hét nieuwe speerpunt is om door middel van de fokkerij het exterieur en de duurzaamheid van het vee te verbeteren.

In de weekenden melkt Romke wel geregeld zelf. Zijn partner Henk de Jong verricht dan hand- en spandiensten. Henk heeft wat hij zelf noemt een ‘ambtenarenbaan’ maar is als boerenzoon zeker geen vreemde eend in de bijt. Er is overigens op het nieuwe stee niet alleen in koecomfort geïnvesteerd, want samen bewonen ze een prachtige ‘foarein’, van alle gemakken voorzien!

Het getuigde van durf en moed om de forse overstap twee jaar geleden vooralsnog te maken. Op de oude ‘pleats’ in Wergea doorgaan was geen optie. En zoals het nu draait in de nieuwe stal, ‘kinne we it seker noch wol efkes folhâlde’, aldus een glimlachende Romke van der Wal.

Oktober 2005

HPIM0795Romke van der Wal (rechts) brengt samen met zijn partner Henk (links) en zijn medewerkers een toost uit op hun succes.